(1) Αντί μανιφέστου: Τι σημαίνει «Νιχόν άρε κόρε» και γιατί με αφορά;

Νιχόν άρε κόρε (Nihon arekore/日本あれこれ) σημαίνει «διάφορα περί Ιαπωνίας» ή «τούτο και τ’ άλλο περί Ιαπωνίας» ή κάτι τέτοιο τέλος πάντων –κυριολεκτικά, το «άρε» σημαίνει «εκείνο» και το «κόρε» σημαίνει «αυτό» («Νιχόν» σημαίνει, προφανώς, «Ιαπωνία»). Δεν ξέρω αν σας αφορά αν και υποπτεύομαι ότι για να φτάσατε εδώ είτε χοροπηδήσατε από λινκ σε λινκ σχετικό με την Ιαπωνία ή είδατε το προφίλ στο άλλο μου μπλογκ, το punkzen.gr Αν κάνατε το πρώτο, μάλλον σας ενδιαφέρει η Ιαπωνία, ενώ αν κάνατε το δεύτερο, ξέρετε ότι ενδιαφέρει εμένα. Όπως και να ‘χει, το μπλογκ αυτό έχει σχέση με την Ιαπωνία και με το πώς την καταλαβαίνω εγώ.

Ποιος είμαι εγώ; Από το προφίλ έχετε δει ότι λέγομαι Γρηγόρης Μηλιαρέσης και ότι ασχολούμαι επαγγελματικά με το γράψιμο επί καμιά 25ετία. Επί πολλά χρόνια έγραφα για το Ίντερνετ με αποτέλεσμα πολύς κόσμος να με ξέρει απ’ αυτό και επί αρκετά χρόνια μετέφραζα (και ακόμα μεταφράζω) βιβλία, κυρίως σχετικά με την Άπω Ανατολή, πολλά από τα οποία σχετίζονταν με τις πολεμικές τέχνες –και αυτό είναι ένα πράγμα με το οποίο ασχολούμαι περίπου το ίδιο χρονικό διάστημα (οι τυχόν συνειρμοί που προκύπτουν από το ότι οι δύο ενασχολήσεις άρχισαν ταυτόχρονα είναι μάλλον αποκυήματα νοσηρής φαντασίας και δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα).

Τέλος πάντων, ένα από τα θέματα που πάντοτε με γοήτευαν, χωρίς να ξέρω γιατί, ήταν η Ιαπωνία –συχνά μάλιστα, λέω ότι μπλέχτηκα με τις πολεμικές τέχνες λόγω του ενδιαφέροντος για την Ιαπωνία και όχι το αντίστροφο (το οποίο συμβαίνει σε πολλούς). Ειλικρινά, καίτοι το έχω προσπαθήσει πολύ, στ’ αλήθεια δεν έχω καταλάβει από πού πηγάζει το ενδιαφέρον αυτό, όμως υπάρχει και όσο περνούν τα χρόνια γίνεται όλο και πιο έντονο· υποθέτω ότι το ενδιαφέρον μου για την Ιαπωνία αυξάνεται ανάλογα με την απογοήτευσή μου από την Ελλάδα και από το πώς αυτή εξελίσσεται τα τελευταία τριάντα χρόνια που αντιλαμβάνομαι καλά τον εαυτό μου.

Κάτι που με έβαλε σε σκέψεις, κυρίως από όταν άρχισα να ταξιδεύω στην Ιαπωνία (και συνεπώς να αποκτούν υπόσταση όλα όσα διάβαζα από μικρός), ήταν το πόσο άγνωστη είναι στους περισσότερους Έλληνες και, συχνά, και στους άλλους Δυτικούς. Παρότι πρόκειται για μια από τις χώρες που πρωταγωνιστούν στο παγκόσμιο στερέωμα (ΟΚ, κυρίως στο οικονομικό-βιομηχανικό-τεχνολογικό, αλλά όχι μόνο), στη συνείδηση της πλειονότητας των Ελλήνων (είπαμε, και άλλων Δυτικών, όμως βασικά μπορώ να μιλήσω για τους Έλληνες) η χώρα αυτή παραμένει terra incognita (στην καλύτερη περίπτωση) ή στερεοτυπικά προσδιορισμένη (στη χειρότερη). Και αυτό δε μου αρέσει.

Συνήθως μου είναι δύσκολο να εξηγήσω ότι μια τέτοια παρανόηση με ενοχλεί όχι μόνο επειδή προσωπικά βρίσκω την Ιαπωνία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και εξόχως ελκυστική, αλλά επειδή θεωρώ αδικαιολόγητο εν έτει 2011 να υπάρχει τόσο βαθιά άγνοια για οποιαδήποτε τόσο σημαντική χώρα –και εδώ μπορώ κάλλιστα να περιοριστώ στην οικονομική της επιφάνεια. Μ’ άλλα λόγια, τι ελπίδα μπορείς να έχεις να βελτιώσεις την κατάσταση της χώρας σου αν δεν ξέρεις τους βασικούς παίκτες της σκακιέρας πάνω στην οποία βρίσκεται;

Βρίσκεται η Ελλάδα στην ίδια σκακιέρα με την Ιαπωνία; Κατά τη γνώμη μου, ναι, καθώς παρά την ύφεση που διανύει τα τελευταία είκοσι χρόνια, εξακολουθεί να παραμένει μια από τις μεγαλύτερες οικονομικές δυνάμεις του κόσμου και να βρίσκεται στο κέντρο μιας από τις πιο δυναμικές περιοχές του πλανήτη. Καταλαβαίνω ότι τα τελευταία χρόνια οι περισσότεροι πιστεύουν ότι η τύχη της Ελλάδας προσδιορίζεται, κατά βάση, από την Ευρώπη (και κατ’ επέκταση από τις ΗΠΑ), όμως όσο περνάει ο καιρός θα πρέπει ακόμα και οι πιο κοντόφθαλμοι να καταλάβουν ότι η επιρροή δε σχετίζεται αναγκαστικά ούτε με τη γειτνίαση, ούτε με τις παραδοσιακές σχέσεις –το πρόσφατο (για τους πολλούς, διότι κάθε άλλο παρά πρόσφατο είναι) παράδειγμα της «κινέζικης εισβολής» στις παγκόσμιες αγορές είναι, νομίζω, χαρακτηριστικό.

Ας επιστρέψουμε στις προσωπικές μου εμμονές, όμως. Δε φιλοδοξώ να κάνω αυτό το μπλογκ ούτε φερέφωνο της ιαπωνικής κυβέρνησης, ούτε απολογητή της πολιτικής της (της πρόσφατης και της παλιότερης), ούτε βήμα προπαγάνδας για τον εθνικό οργανισμό τουρισμού της. Θα προσπαθήσω, ωστόσο, να περιγράψω ορισμένα πράγματα που βλέπω εκεί (και λέω «βλέπω» καθώς τα τελευταία χρόνια περνάω ένα αρκετά σημαντικό κομμάτι του χρόνου μου στο Τόκιο) και, στο μέτρο που μπορώ, να τα εξηγήσω. Προφανώς υπάρχει (και θα υπάρχει) μια θετική προκατάληψη στο πώς αντιλαμβάνομαι τα πράγματα, όμως αυτή υπάρχει ούτως ή άλλως σε όλους –αυτό που μπορώ να υποσχεθώ είναι ότι θα προσπαθήσω η προκατάληψη αυτή να μη σκιάσει την πραγματικότητα. Αν μη τι άλλο, κάτι έμαθα από τις εφημερίδες και τα περιοδικά επί μια δεκαπενταετία και βάλε!

Προς το παρόν αυτά. Είμαι σίγουρος ότι με το πέρασμα του χρόνου, μέσα από τα κείμενα θα προκύπτουν και άλλα πράγματα για μένα όμως, ειλικρινά, κινητήρια δύναμη στο μπλογκ αυτό δεν είναι η προσωπική μου ματαιοδοξία αλλά το ενδιαφέρον που πιστεύω ότι έχει η ιδιαίτερη αυτή χώρα. Ελπίζω ότι ακόμα και αν ήρθατε εδώ τυχαία, ίσως ένα μέρος από το ενδιαφέρον αυτό περάσει και σ’ εσάς. Αν όχι, στο Ίντερνετ είμαστε, εκατομμύρια άλλα σάιτ υπάρχουν, όλο και κάπου θα βρείτε να πάτε...

ΥΓ
Μάλλον θα παρατηρήσατε ότι υπάρχει μια διαφορά μεταξύ τίτλου και URL σε ό,τι αφορά την ονομασία της Ιαπωνίας («Japan» και «Nihon» αντίστοιχα). Ο λόγος που χρησιμοποίησα τη λέξη «Japan» στη URL έχει να κάνει αποκλειστικά με το πώς καταγράφουν και αρχειοθετούν το περιεχόμενο των μπλογκ οι μηχανές αναζήτησης –μια δοκιμή με τις δύο λέξεις στο Google θα σας πείσει!